1.1 WfA-rationale

Innovatieproject ‘ Wisdom from Abroad; quality by diversity’

Een versnelde integratie van zorgprofessionals uit vluchtelingenlanden binnen de Nederlandse gezondheidszorg - een geïntegreerd scholingstraject ter voorbereiding op de BIG-registratie met taalontwikkeling, maatwerkcursussen, stages en coaching.

Wat voorafging

Op basis van eigen vooronderzoek en ervaringen is door het UMCG Wenckebach Instituut vastgesteld dat de re-integratie van zorgprofessionals (artsen, tandartsen, apothekers, verpleegkundigen e.a. ) vanuit vluchtelingenlanden momenteel onnodig problematisch verloopt.

Er is sprake van een bureaucratische en verkokerde aanpak waardoor de periode tussen moment van aankomst en de herregistratie in het BIG-register, een onbedoeld en ongewenst langdurig karakter kent (zie bijlage). Langer dan vijf tot zeven jaar is geen uitzondering! Met het innovatieproject wordt beoogt deze periode te reduceren tot maximaal 2 jaar.

Om dit mogelijk te maken zijn inmiddels met alle stakeholders, betrokken bij de integratie van erkende statushouders en erkenning in het BIG-register, gesprekken gevoerd en is in kaart gebracht wat de exacte rol is van  landelijke, regionale en lokale overheden en vrijwilligersorganisaties (ministeries, koepelorganisaties, gemeenten, Nuffic, COA, Vluchtelingenwerk Nederland, UAF, Humanitas etc.).

Tevens is medio 2016 een werkgroep gestart, bestaande uit voornamelijk Syrische (tand)artsen en apothekers, om gezamenlijk en met behoud van eigen initiatief en verantwoordelijkheid, het traject richting BIG-registratie te herontwerpen. Integratie en vooral het creëren van parallelle deeltrajecten is daarbij het devies (zie bijlage).

Deze nieuwe aanpak maakt het niet alleen mogelijk om een enorme tijdwinst te boeken (zie tijdschema voor 2017 in de bijlage) Ook komt het de zorg aan vluchteling-patiënten ten goede en stelt het bovendien Nederlandse collega-zorgverleners in staat optimaal te profiteren van de expertise en ervaringen van hun buitenlandse vakgenoten. ‘Wisdom from Abroad!

In korte tijd is er al veel bereikt. Zo is inmiddels een begin gemaakt met de aanleg van de infrastructuur om het inhoudelijke deel van het project mogelijk te maken, zoals:

-        Het werven en trainen van een pool van vakcoaches, waaronder diverse emeriti met veel onderwijs- en opleidingservaring;

-        Het faciliteren van oriënterende stages op tal van plaatsen binnen maar vooral ook buiten het UMCG, inclusief de Academische Huisartsenpraktijk;

-        Het faciliteren van stages in, vooral perifere, tandartspraktijken;

-        Toegang tot en ondersteuning door de centraal medische bibliotheek van het UMCG;

Op organisatorisch niveau zijn gesprekken gaande over inbedding van dit initiatief bij het UMCG Wenckebach Instituut en bij zusterorganisaties zoals  de onderwijsinstituten van de UMC’s van Leiden (Boerhaave nascholing) en Nijmegen (PAOG Radboud Heyendael) om te komen tot een landelijke dekking.

Voor het onder de aandacht brengen van dit initiatief bij zorgprofessionals in de AZC’s, zijn eerste contacten gelegd met de regiodirecties van het COA.

 

Bijlage:

 

1. Het BIG-registratietraject

BIG-Toetsing:

1.     beheersing Nederlandse en Engelse taal op VWO-niveau;

2.     kennis en vaardigheden op het gebied van de gezondheidszorg en volksgezondheid in Nederland. Indien met succes doorlopen à

3.     beroepsinhoudelijke assessments gericht op medische basiskennis en klinische kennis en vaardigheden. Indien met succes doorlopen à

4.     Advies aan de Minister van VWS op grond van de eerder gevolgde opleiding, beroepservaring en de assessments in de vorm van:

o   een geclausuleerde BIG-registratie na een werkstage van 12 weken onder supervisie

o   een gericht opleidingsadvies van ½-3 jaar bij een initiële opleiding

o   het volgen van de gehele opleiding in Nederland.

Uit cijfers van ministeriële commissies en belangenverenigingen blijkt dat slechts weinigen in één keer het gehele scholingstraject met succes doorlopen. Veelal moeten een of meerdere herexamens gevolgd worden. Als voornaamste oorzaken worden genoemd onvoldoende actuele kennis en vaardigheden in de Nederlandse vaktaal, cultuurverschillen m.n. op het gebied van de communicatie en behandeling van patiënten en onvoldoende gerichte voorbereiding op de assessments.

 

2.Een geïntegreerd scholingstraject met parallelle deeltrajecten

Het betreft hier een cursus tussen aanhalingstekens want op basis van de contacten met alle stakeholders bleek al snel dat een eenvoudige cursus volgens het diagnose-receptmodel geen soelaas zou bieden. Er is immers niet alleen sprake van een kennis- of taalgebrek, maar ook van een uitzonderlijke startsituatie. Het betreft volwassen collega’s die huis en haard hebben moeten achterlaten en vaak onder dramatische omstandigheden ons land hebben bereikt. Ook de opleidingscultuur in de landen van herkomst is dermate anders dat men moet leren om ‘op zijn Nederlands te leren’. Uit onderzoek naar de ervaringen van de afgelopen jaren bleek dan ook dat zorgprofessionals jarenlange scholingstrajecten moeten doorlopen om uiteindelijk geregistreerd te kunnen worden als beginnend beroepsbeoefenaar om hun professie weer uit te kunnen oefenen.

Gedurende deze jaren zijn zij afhankelijk van (bijstand)uitkeringen, worden zij niet geacht te werken binnen hun oude professie en hebben ze nauwelijks de gelegenheid om contacten te leggen met vakgenoten. Tegelijkertijd worden ze geacht te participeren in een kennis- en netwerkmaatschappij. 

Kortom, er is dringend behoefte aan een geïntegreerd scholingstraject waarin inburgering, taalontwikkeling, bijspijkeren van vakkennis, kijken in de keuken, coaching en netwerken elkaar versterken in plaats van, zoals helaas vaak nu het geval is, tegenwerken. 

 

3. Tijdschema innovatieproject ‘Wisdom from Abroad’ 2017

Met dit innovatieproject wordt beoogd de integratie binnen de gezondheidszorg versneld te laten plaatsvinden, de duur van de hiermee samenhangende bijstandsperiode te verkorten (<1-2 jaar) en de verdere statusval van deze kwetsbare groepen te beperken.

Ingezet wordt op:

1.     een samenhangend en intensief scholingstraject gedurende 1-2 jaar bestaande uit workshops ter voorbereiding op de assessments, coaching en stages (*) voor de eerste groep zorgprofessionals opdat zij na afloop, als ervaringsdeskundigen, samen met Nederlandse collega’s, volgende groepen kunnen trainen en coachen (Teach the Teacher/ Teach the Coach principe) ter voorbereiding op hun assessmenttrajecten.

2.     een samenhangend scholingstraject dat begint met een ‘ambassadeurschap’ in de AZC’s door de eerste groep zorgprofessionals waarbij beroepsgenoten worden geïnformeerd over dit initiatief en zij vanuit daar al kunnen starten met hun scholing op het gebied van de Nederlandse taal en de vaktaal.

3.     een samenhangend scholingstraject dat bij voorkeur tegelijkertijd met de scholing in de Nederlandse taal start waarbij de integratie met de praktijk gewaarborgd wordt door het faciliteren van oriënterende stages en coaching door vakgenoten.

4.     stage mogelijkheden die uitgebreid dienen te worden met instellingen in de 1e en 2e lijn in de Noordelijke Opleidings- en Onderwijs Regio. Dit gezien de verwachte hoeveelheid nieuwe zorgprofessionals en de spreiding van hen over verschillende AZC’s en gemeenten in het Noorden.

5.     afstemming met het COA en gemeenten in het Noorden opdat bij het toewijzing van woonruimte aan nieuwe zorgprofessionals rekening gehouden wordt met gemeenten nabij voorzieningen in de 1e en 2e lijn voor het volgen van de stages.

 

De kosten van de bestaande assessments voor de BIG-registratie worden gedekt vanuit gemeenten en UAF middels leningen aan betrokkenen die na afloop (gedeeltelijk) terugbetaald dienen te worden. Voor de jaren na 2017 dienen de inkomsten en uitgaven ingebed te worden in het beleid in samenwerking met o.a. provincie, gemeenten en UAF. De voorbereidende stappen hiertoe dienen al in de eerste maanden van 2017 te worden gezet.

 

(*)

Voor de 1e (snuffel)stages in 2017 wordt gedacht aan voorzieningen in de 1e en 2e lijn (huisarts, tandarts, apotheken, fysiotherapie resp. ziekenhuizen, revalidatiecentra en GGZ-instellingen) waarbij ‘kijkjes in de keuken’ worden geboden met de focus op:

·       de communicatie en samenwerking tussen (tand)artsen, verpleegkundigen, praktijkondersteuners e.a. zorgprofessionals en de patiënt en zijn/haar familie en;

·       het (poli)klinisch/tandheelkundig proces van anamnese, diagnostiek, behandeling t/m overdracht.

Met de stagiaires is afgesproken dat zij tijdens deze snuffelstages ‘met de handen op de rug’ observeren, luisteren, vragen, praten, ervaringen vastleggen en vervolgens delen met hun stagebegeleiders, collega’s en coaches. De duur van de stages (2-4 weken) is mede afhankelijk van de individueel overeengekomen doelstellingen en mogelijkheden van de organisatie die de stages faciliteert. Het stage bureau van het Wenckebach Instituut verzorgt in overleg met betrokkenen de stage overeenkomsten.

 

Charles Brugman & Harry van de Wiel

Project ‘Wisdom from Abroad’

UMCG Wenckebach Instituut

1 november ’16